Met de billen bloot

Vijf maanden oud was ze. We waren totaal op van alle gebroken nachten en het werk dat gewoon door ging. Maar het was bijna vakantie. Dan zou alles goed komen.

Vakantie om bij te tanken

Met zonnig weer kwamen we aan bij een vakantiehuisje in eigen land. Een hele volksverhuizing met alle babyspullen. Zelfs de groentestomer voor haar eerste babyhapjes was mee. Op dag 1 kreeg ik 39 graden koorts. Ik herinner me nog weinig van die tijd, want mijn geheugen was een zeef. Maar als ik nu de foto’s terugzie, was ik vel over been.

Die vakantie kwam het niet goed. De rust waar we zo naar verlangden bleef uit en onze dochter was nog meer een nachtbraker dan voorheen. Ik moest en zou borstvoeding blijven geven, al had ik moeite om de voorraad moedermelk op peil te houden.

Mijn man trok aan de rem. Hij kon het niet langer aanzien hoe ik mezelf uitputte en wist zich ook geen raad meer met een hongerige niet-slapende baby. De eerste keer dat mijn dochter kunstvoeding dronk, voelde ik me falen als moeder.

De man met de hamer

We hielden na die vakantie nog een paar maanden vol, in de overlevingsmodus, tot opeens de man met de hamer kwam. Nou ja, opeens… Ik had hem zelf niet zien aankomen, maar mijn omgeving wel. Ik stond op om naar mijn werk te gaan, maar bij het ontbijt kreeg ik opeens geen hap meer door mijn keel. Mijn benen voelden alsof ik me door dikke stroop moest voortbewegen. Alles was zwaar en pijnlijk. Mijn lijf was op. Ik kon niet anders meer dan me ziek melden.

Bijslapen

Toen dacht ik nog dat het enkel slaaptekort was van een jonge moeder. Ik bleef een week thuis en kon daarna wel weer aan het werk. Dacht ik. Op een rustig moment in het spreekuur lag ik voorovergebogen op mijn bureau. Ik deed een poging om een paar minuten slaap in te halen.

Ik viel opnieuw uit. Natuurlijk. Want dit ging zo niet. Er was veel meer dan slaapgebrek. Ik had nog de ijdele hoop dat er uit het bloedonderzoek via mijn huisarts zou blijken dat het aan een bloedarmoede zou liggen. Gewoon ijzertabletten en weer door. Maar ik moest toch echt zelf met mezelf aan de slag.

Gevoel van falen

Een langdurig patroon van perfectionisme hield ik niet meer vol toen ik moeder werd. Door mijn neiging alles maar goed te willen doen, schoot ik voor mijn gevoel steeds overal tekort. Als moeder, als collega, als partner, vriendin, zus, dochter. Gevoel van falen, daar ging ik graag van weg. Het was me dan ook niet zo bekend.

‘Ik ben een tijdje thuis geweest toen onze dochter een baby was en ik nauwelijks sliep’. Ik hoorde het mezelf laatst weer zeggen. Het is een nogal eufemistische manier om mijn burn-out te omschrijven. Nog altijd vind ik het lastig om dat woord te gebruiken als het mijzelf betreft. Ik draag niet graag het label en ben geneigd om de oorzaak bij het slaapgebrek te leggen. Of eraan toe te voegen dat het bij mij wel meeviel en ik snel weer aan het werk was.

Maar ik werk met mensen op een identiteitslaag. Om dat werk goed te kunnen doen, is het zo wezenlijk van belang om je eigen schaduwkant zo nu en dan ook vast te pakken.

Drivers

Voor iemand die het liefst sterk wil zijn en graag haar stinkende best doet, is falen geen optie. Destijds zag ik een burn-out nog als een zwaktebod. Iets dat mensen overkomt die niet veel aankunnen. Het kwam niet bij me op dat ik daar vatbaar voor zou zijn. Ik beweeg het liefst voorwaarts. Liever met mijn aandacht bij de ander dan bij mezelf. Een goede helper, opdat ik wat minder bij mijn eigen sores hoef stil te staan. Mijn persoonlijkheid bleek samen met omstandigheden als een baby krijgen en slaaptekort een perfecte cocktail voor totale uitputting.

Het heeft me een hoop gebracht, mijn drijfveren ‘doe je best’ en ‘wees sterk’. De keerzijde is dat ik mezelf volledig kan uithollen, tot er bijna niets meer over is. Dan verlies ik de verbinding met mezelf, mijn eigen behoeftes, mijn eigen ‘ja’ en ‘nee’, en met de mensen om mij heen. Geen zwaktebod, geen falen, maar een lijf dat aan de rem trok waar mijn hoofd dat niet meer deed.

Overleven

Ik moest me opnieuw leren verbinden met mijn lijf, met mezelf en mijn omgeving. Als een kind dat leert lopen, met vallen en opstaan. De altijd gespannen boog was voor mij een overleving om niet de pijn te ervaren van het gevoel te falen. En een overlevingsstrategie geef je niet makkelijk op. Het heeft je tenslotte ooit doen overleven en het was ooit de beste weg. Een nieuw pad ontwikkelen kost tijd en moeite. Voor burn-out bestaat dan ook geen quickfix. Wel een meer duurzame nieuwe route.

Niks afleren

Of ik nu nooit meer de neiging heb om de dingen extra goed te doen? Ik heb gelukkig niet afgeleerd om mijn best te doen of sterk te zijn. Wel heb ik geleerd wie ik daarnaast nog meer ben. En dat wat ondergeschoven deel van mij heb ik afgestoft en wat meer in het licht gezet. Zodat het zich waar nodig ook kan laten horen. Delen van jezelf afleren of wegstoppen gaat gewoonweg niet en zorgt ook niet voor balans. Andere delen van jezelf weer meer toelaten wel.

Nieuwsgierig naar onze training over werkstress en burnout? Of behoefte aan individuele begeleiding?